Süleyman Demirel Üniversitesi Mimarlık Fakültesi Mimarlık Bölümü Dr. Öğr. Üyesi Ali Berkay Avcı tarafından yürütülen “Çağdaş Eklentili Geleneksel Kırsal Konutlarda Termal Konforun İyileştirilmesine Yönelik Ölçüm Doğrulamalı Simülasyon ve Makine Öğrenmesi Tabanlı Bir Model Geliştirilmesi” başlıklı proje, TÜBİTAK 3501 – Kariyer Geliştirme Programı kapsamında desteklenmeye hak kazandı. Projede Araştırmacı Dr. Özge Deniz Toköz görev alırken, çalışma Prof. Dr. Tahsin Başaran danışmanlığında yürütülecek.
Geleneksel Kırsal Konutlara Bilimsel Yaklaşım
Proje hakkında bilgi veren Dr. Öğr. Üyesi Ali Berkay Avcı, çalışmanın kırsal bölgelerde sıkça karşılaşılan “karma konut” yapısına bilimsel çözüm üretmeyi amaçladığını aktardı. Avcı, Türkiye’nin birçok köyünde eski taş yığma evlere zaman içinde betonarme ek bölümler yapıldığını belirterek şu ifadeleri kullandı: “Bu ek bölümler, orijinal taş yığma yapılara göre ısıl açıdan daha konforsuz hissedilmektedir. Projemiz, geleneksel ve çağdaş yapı elemanlarının bir arada bulunduğu bu konutların gerçek kullanım koşullarındaki ısıl davranışını detaylı biçimde incelemeyi hedefliyor.”
13 Ay Sürecek Ölçüm Çalışması
Proje kapsamında Aydın’ın Karacasu ilçesi Esençay Mahallesi’nde bulunan bir kırsal konutta 13 ay boyunca iç ve dış ortam sıcaklık ve nem ölçümleri yapılacak. Dr. Öğr. Üyesi Avcı, ölçüm sürecine ilişkin şu bilgileri paylaştı: “Konutun yaz, kış ve geçiş dönemlerinde çevresel koşullara verdiği tepkileri takip edeceğiz. Hem taş yığma bölümün hem de sonradan eklenen betonarme kısmın performansı ayrı ayrı değerlendirilecek. Toplanan verilerle konuta ait detaylı bir dijital simülasyon modeli oluşturulacak. Simülasyon doğrulandıktan sonra yapay zekâ destekli termal konfor tahminleri üretilecek. Bu analizler sayesinde konutun ısı kaybı, güneş kazançları, havalandırma etkisi gibi birçok faktör bilgisayar ortamında incelenecek.”
Köy Halkı İçin Kullanıcı Dostu Dijital Arayüz
Projeyle sadece akademik bilgi üretmeyi değil, kırsal bölgelerde yaşayan vatandaşların konutlarını daha verimli kullanmalarına yardımcı olmayı da hedeflediklerini belirten Dr. Öğr. Üyesi Avcı, çalışmanın sonunda köy halkının rahatlıkla kullanabileceği bir dijital arayüz geliştirileceğini belirterek şöyle konuştu: “Bu arayüz, evin hangi bölümlerinin daha sıcak ya da serin olduğunu, günün hangi saatlerinde hangi odaların daha uygun koşullar sunduğunu kolayca gösterecek. Ayrıca Esençay Muhtarlığı’nın desteğiyle yerel halkla bilgilendirme toplantıları yapılacak ve sistemin kullanımı uygulamalı olarak anlatılacak.”
Kırsal Mimariye Katkı
Dr. Öğr. Üyesi Avcı, projenin hem enerji verimliliğini artıracağını hem de yaşam konforunu iyileştireceğini, böylece geleneksel kırsal konutların geleceğe taşınmasına katkı sağlayacağını vurguladı.