Gelir İdaresi Başkanlığı (GİB), daire satış bedelinde usulsüz bildirim yaptığı tespit edilen yüz binlerce taşınmaz için alıcı ve satıcı adreslerine tebligat göndermeye başladı.
5 Yıl Geriye Dönük Tarama
Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı ile Hazine ve Maliye Bakanlığı koordineli şekilde Türkiye genelinde 81 ilde konut satışlarını mercek altına aldı. Denetimler son 5 yılı kapsarken, 7 milyonun üzerindeki gayrimenkul satışı incelendi. İlk aşamada usulsüz beyan şüphesi taşıyan 100 binin üzerinde daire tespit edilerek ev sahiplerine uyarı yazıları gönderildi. Denetimlerin tamamlanmasıyla bu sayının milyonları bulması bekleniyor.
Usulsüz Tapu Beyanı Yöntemi
Mevzuata göre konut devir işlemlerinde satış bedelinin yüzde 4’ü tapu harcı olarak ödeniyor. Yasa, bu harcın alıcı ve satıcı arasında eşit paylaşılmasını öngörse de, fiiliyatta çoğunlukla alıcı tarafından karşılanıyor. Tarafların vergi yükünü azaltmak amacıyla satış bedelini düşük göstermesi ise usulsüzlüğe yol açıyor.
Yapay Zeka ile Denetim
GİB, oluşturulan özel ekipler ve yapay zekâ destekli programlarla satışları detaylı biçimde inceledi. Taşınmazın bulunduğu bölgedeki ortalama fiyatlar, konum, büyüklük, yaşı ve nitelikleri dikkate alınarak hazırlanan değer çizelgeleriyle karşılaştırma yapıldı. Belirlenen rakamların piyasa değerinin altında kalması halinde alıcı ve satıcıya yazılı tebligat gönderilerek savunma yapmaları istendi.
Faiziyle Birlikte Geri Ödenecek
Savunmaların ardından yapılan incelemelerde satış bedelinin bilerek düşük gösterildiği tespit edilirse, hem satıcı hem de alıcı, gerçek değer ile beyan edilen değer arasındaki farkı yasal faiziyle birlikte ödemekle yükümlü olacak.