Mimarlar Odası Isparta Temsilcisi Caner Ataseven, son dönemlerde yurt genelinde ve Isparta genelinde yaşanan içme suyu sorununun çözümünü gündemine alarak, sorunun çözümü için önemli önerileri dile getirdi.
Mimar Ataseven sosyal medya hesabından yaptığı paylaşımda, belediyelere mevzuatta sunulan yetkinin kullanılması çağrısında bulunarak şunları söyledi: “Yakın geleceğimizi tehdit eden çok ciddi bir su sorunu var. Acilen bir şeyler yapılmalıdır. Yağışlar %50 oranında azaldı. Yüzeysel ve yeraltı su kaynaklarımız bitiyor. Barajlar kuruyor ve buharlaşıyor. Topraklar kuruyor ve verimsizleşiyor. Ülkenin kuraklık haritası alarm veriyor. Türkiye yılda ortalama 450 milyar m3 yağış alıyor. Ancak bu yağışın yalnızca %40’ı kullanılabilir suya dönüşüyor. Geri kalanı buharlaşıyor, toprağa sızıyor veya denizlere karışıyor. Milyonlarca yıldır tek parça olan Eğirdir Gölümüz bu yıl iki parçaya bölündü. Eğirdir Gölü’nün beslediği Kovada gölü de artık son yıllarını yaşıyor. Burdur Gölü de aynı durumda. Yarışlı gölü ise tamamen kurudu. Özetle Göller Bölgesi hızla “Çöller Bölgesi” ne dönüşmektedir. Isparta Valimiz sayın Abdullah Erin’in ifadesiyle Eğirdir gölü çevresinde 10 binden fazla kaçak su kuyusu bulunmaktadır. Ormanlarda, tarım arazilerinde, park-bahçelerde, yollarda ve evlerin çatılarında yağmur suyu hasat edilmiyor. Oysa evlerin bahçelerinden ve çatılardan toplanacak su, barajları değil geleceği doldurur. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından 23 Ocak 2021 tarihli Resmi Gazete’de yayınlanan Planlı Alanlar İmar Yönetmeliği’nde yapılan değişiklik ile 2 bin metrekare den büyük parsellerde inşa edilecek yapılara yağmur suyu toplama sistemi zorunluluğu getirildi. Yönetmelikte ilgili madde şöyle: “2000 m²’den büyük parsellerde veya parseldeki toplam çatı izdüşüm alanı 1000 m²’den büyük yapılarda, yapılacak yapılarda projesine; çatı yüzeyi yağmur sularının, tabii zemin altında tesis edilecek yağmursuyu toplama tankında toplanması (Depo hacmi ihtiyacı 7 m3’ün üzerinde olması kaydıyla), gerekmesi halinde filtre edilerek yeniden kullanılması amacıyla yağmursuyu toplama sistemi projesi de eklenir. İlgili idarelerce daha küçük parsellere ilişkin de zorunluluk getirilebilir. Yağmursuyu toplama tankı, parselin yan, arka veya parsel sınırına 3 m. den fazla yaklaşmamak kaydı ile ön bahçe zemini altında konumlandırılır. Toplama tankı tahliye hattı varsa yağmursuyu şebekesine bağlanır, atık su şebekesine bağlanamaz.” Şimdilik 2 bin m2 üzerindeki parsele inşa edilecek yapılara zorunluluk getirilmiş olsa da, belediyeler ve ruhsat vermeye yetkili diğer kurumlar daha küçük alanlar için de yağmur suyu toplama sistemi zorunluluğu getirebilecek. Yani bu uygulama sadece son 4 yılda ruhsat almış ve parsel alanı 2000 m2 nin üstünde olan çok az sayıdaki binada bulunmaktadır. İlimizde bu tarihten önce yapılmış 100 bine yakın binada bu yağmur suyu hasadı ve su sarnıcı sistemi bulunmamaktadır. Bakanlık bu konuda Belediyelere yetki vermiş durumdadır. Bu yetkiye dayanarak Belediyelerimizin meclisleri artık acilen bu m2 sınırlamasını düşürmeli ve önceden yapılmış mevcut binalara da bir yaptırım uygulamalıdır. Yüz yıllar önce atalarımız da kurak geçecek yazlar ve su tasarrufu için Anadolu’da sayısız sarnıçlar yapmışlardır. Aksi taktirde kesin olacak olan şudur: Önümüzdeki yaz; içme suyu, bulaşık, çamaşır ve duş için musluklardan sadece belli saatlerde su verilecektir. Tarım alanı ve bahçeleri sulamak için de bir damla su bulunamayacaktır. Yine yönetmelikte geçen “Toplama tankı tahliye hattı varsa yağmursuyu şebekesine bağlanır, atık su şebekesine bağlanamaz.” “Yağmur suyu toplama sistemi bulunan yapılarda, gri su sisteminin yağmur suyu toplama sisteminden ayrı planlanması esastır.” Maddelerine istinaden tahliye hattını kanalizasyona hattına bağlamak çok yanlıştır. İlimizde ve ilçelerimizde temiz yağmur suyu da, gri su da aynı hatta mı bağlanmaktadır, bu konuda belediyelerimizden bir açıklama beklemekteyiz. Bina tasarımlarımızda gri su (duş, lavabo, çamaşır makineleri ve mutfak sularından kaynaklanan evsel atık sular) geri dönüşüm sistemlerini de düşünmeliyiz artık. Acilen sağlıklı ve geri kullanılabilir toplama hattı altyapısını kurmalıyız. Ayrıca yönetmeliğin “Depo hacmi ihtiyacı 7 m3’ü geçen kamu yapılarında, tesis edilmesi zorunludur.” maddesine istinaden ilimizdeki kamu yapılarında bu sistemin bulunup bulunmadığı sorgulanmalıdır. Şimdiden, yaz gelmeden Valiliğin su kriz masası kurması yerinde olacaktır.”
